Tomaszów Lubelski: śladami kultury żydowskiej

Tomaszów Lubelski od samego początku swego istnienia był miastem wielokulturowym, na którego terenie obok prawosławnych i katolików mieszkali Żydzi. Co warto wiedzieć na ten temat? Gdzie można znaleźć pamiątki po tej społeczności?

Z kart historii – Żydzi w Tomaszowie

Założony pod koniec XVI wieku, lokowany oficjalnie w 1621 roku, Tomaszów od samego początku mógł się pochwalić sporą społecznością żydowską. Już w początkach XVII wieku ordynat nadał Żydom z Tomaszowa wiele praw, nałożył na nich również sporo obowiązków. Podobnie jak w wielu innych miastach, tak i w Tomaszowie głównym zajęciem ludności żydowskiej stał się handel. Niestety, wiele obiektów związanych z Żydami zostało zniszczonych w czasie kampanii wrześniowej. Eksterminacja Żydów w czasie II wojny światowej oraz powojenne zaniedbania sprawiły, że do dziś pamiątek po tej grupie zachowało się niewiele. Gdzie warto się wybrać w trakcie wycieczki po żydowskim Tomaszowie?

Śladem społeczności żydowskiej

W przedwojennym mieście można było znaleźć sporo obiektów służących Żydom. Były to m. in. kamienice oraz Żydowski Dom Modlitwy, który mieścił się przy obecnej ulicy gen. Andersa. Dodatkowo przy ulicy Szkolnej funkcjonowała mykwa, czyli żydowska łaźnia rytualna. Dziś najlepiej widoczną pamiątką po tomaszowskich Żydach jest cmentarz, który znajduje się między ul. Starozamojską a rzeką Sołkiją. Założony w latach 20-tych XVII wieku, dziś zajmuje powierzchnię 2 ha. Choć zachowało się tu niewiele nagrobków, warto zajrzeć na teren tej nekropolii. Jest ona ważną pamiątką oraz dowodem na długą historię społeczności żydowskiej na terenie dawnego Tomaszowa Lubelskiego.